همه چیز دربارۀ پدال های پیانو…
استفاده درست از پدال بخصوص در موسیقی اهمیت زیادی دارد.
تعداد پدال ها بسته به نوع پیانو متغیر است. در پیانوهای رویال یا grand piano هر سه نوع پدال موجودند ولی در پیانو های کوچک یا مینی پیانوهای عمودی معمولا فقط پدال های راست و چپ وجود دارند.
پدال راست:
به نام پدال “فورته” یا sustain نیز معروف است ولی چون نسبت به بقیه پدال ها استفاده بیشتری از آن می شود به اختصار به آن پدال می گوییم. این پدال از فرود آمدن دمپرها بر سیم ها جلوگیری کرده و در نتیجه سیم ها حتی اگر انگشت را از روز کلاویه برداریم به ارتعاش ادامه داده و صدای حاصل غنی تر و پر طنین تر می شود.
پدال چپ:
که به آن “una corda” و پدال نرم هم گفته می شود. یک نت در پیانو معمولا از دو یا سه سیم تشکیل شده که همه در یک صدا کوک شده اند.این پدال چکش ها را در پیانوی رویال به شکلی جابجا می کند تا فقط بر یک یا دو سیم ضربه بزنند و در پیانوهای عمودی چکش ها را به سیم ها نزدیکتر می کند.در نتیجه صدا تا حدودی گنگ یا اصطلاحا “تو دماغی” به گوش می رسد. به همین دلیل به آن تک سیمی یا “und corda” ( به ایتالیایی و به معنی یک سیم) گفته می شود چون که چکش ها را به اندازه یک سیم جابجا می کند.
پدال میانی:
این پدال که در سال 1874 توسط کمپانی Steinway معرفی شد و به نام پدالsostenuto نیز شناخته می شود، واژۀ sostenuto درواقع در زبان ایتالیایی به معنی همان sustain است. کارکرد این پدال در پیانوهای رویال و عمودی متفاوت است. در پیانو های عمودی این پدال یک پرده نمدی را در مقابل چکش ها قرار می دهد و به این وسیله صدای حاصله بسیار آهسته تر و خفه به گوش می رسد و به آن پدال خفه کن هم می گویند. در پیانوهای رویال توسط این پدال می توان مجموعه ای از نت های انتخاب شده را ( البته با محدودیت) برای پایدار بودن صدا انتخاب کرد به طوری که این نت یا نت های انتخاب شده طنین دار به گوش می رسند درحالیکه نت های دیگر بطور عادی خاتمه می پذیرند.
روش استفاده از آن به صورت زیر است:
1- ابتدا یک نت یا آکورد را برای پایدار بودن انتخاب می کنیم
2- آن را اجرا می کنیم
3- در همان حال که کلاویه ها را نگه داشتهایم پدال میانی را با پای چپ فشار می دهیم
4- کلاویه ها را رها می کنیم
5- می بینیم که صدای این نت ها همچنان ادامه پیدا می کند..
6- در حالیکه صدای این نت ها همچنان به گوش می رسد می توانیم نت های دیگر را هم بنوازیم بطوری که این نت ها ادامه دار نباشند. کاربرد این پدال برای پیانیست های همراه ووکال حیاتی است.
یک پیانیست مجارستانی به نام لوئیس کنتنر عقیده داشت که استفاده مناسب از پدال فورته نیمی از چیزی که به نام “لحن خوب” در پیانو می شناسیم را ایجاد می کند. یک پیانیست با “لحن خوب” می تواند صدای دلنشین تری را تولید کند.
درواقع کاری که یک پیانیست با پایش انجام می دهد به اندازه عمل دستش حائز اهمیت است. دلیل اصلی وجود پدال در یک کلام “زمانبندی” است.
پدال را به اشکال مختلفی می توان در تولید یک صدا استفاده کرد:
قبل از صدا (که بعنوان پدال گیری پیش بینی شده شناخته می شود)
همزمان با صدا بعد از صدا ( که بعنوان پدال گیری سنکوپ شده شناخته می شود)
زمان رها کردن پدال دارای اهمیتی حیاتی برای زمانبندی است و چنانچه بیش از حد لازم نگه داشته شود سبب تراوش صدا از آکوردی به آکورد دیگر و و در نتیجه نا مفهومی اصوات می شود.
برای این که بتونید از پدال ها با مهارت و آگاهانه استفاده کنید پاشنه پا را بر روی زمین قرار داده و آن را همراه با نوک پنجه خود حرکت دهید در این حالت پای شما عمل یک لولا را شبیه سازی می کند.
این روش برای یک کنترل خوب حیاتی است و شما را قادر می سازد که پدال ها را به موقع فشار دهید تا بتوانید صدایی شفاف و واضح تولید کنید.
استفاده از پدال به صورت ضربه ای و ضربه زدن ناگهانی به آن اشتباه است. هیچ چیز بدتر از این نیست که در هنگام فشار دادن پدال صدای جیغ یا صدایی شبیه موش! را بشنوید. در این مواقع اتصالات پدال را توسط یک ماده روغنی روان کنید و یا به یک تکنیسین پیانو رجوع کنید.